Stephan en Georges Uhoda begonnen halverwege de jaren &lsquo;70 met het aanleggen van een intu&iuml;tieve collectie. Sinds 2023 stellen ze die open voor het grote publiek.

Het hoofdkwartier van de Uhoda Group is gevestigd in een voormalig bankgebouw. De brede, witte gangen voelen echter allesbehalve leeg aan. Hier komt kunst tot leven. We wandelen langs de Georgia Granite Line van de Brit Richard Long: twee ton witte granietstenen uit Georgi&euml;, zorgvuldig geschikt als een te volgen traject. Daarna zien we Frisson bleu van Ann Veronica Janssens &ndash; een schitterend spel van gehamerd en floatglas &ndash; en Compression van Michel Fran&ccedil;ois: twee kunstenaars die een hechte vriendschap en soms ook een museum delen. Tot slot bewonderen we de etherische rooksporen van Claudio Parmiggiani&rsquo;s Delocazione.
In de ruimte waar we met Georges en Stephan praten, maken twee kunstwerken meteen de reikwijdte van de Uhoda-collectie duidelijk. In een doorschijnende doos ligt Pri&egrave;re de toucher. Le surr&eacute;alisme en 1947, de catalogus van de Parijse expo van Andr&eacute; Breton en Marcel Duchamp in Galerie Maeght &ndash; een ankerpunt van het surrealisme na WOII. De cover is ontworpen door Duchamp, en toont een latex borst. De titel van de tentoonstelling, Pri&egrave;re de toucher, doorbreekt speels het klassieke &lsquo;Gelieve niet aan te raken&rsquo; dat doorgaans aan kunst kleeft. Aan de muur ernaast prijkt At the Ancestors Conference II, een sculpturale installatie van de Ghanese kunstenaar El Anatsui, doordrenkt met wijsheid van het verleden. Rijen verweerd hout van vervallen boerderijen vormen een ritmische compositie. In West-Afrika staan deze houten fragmenten symbool voor voorouders &ndash; herboren in nieuwe, betekenisvolle constructies.
De brutaliteit van Duchamp en de wijsheid van El Anatsui vatten de filosofie van de broers Uhoda samen: confronteren en verbinden. &ldquo;Het team kiest mee welke werken we tonen&rdquo;, vertelt Stephan. &ldquo;Zoals dit werk van Jacques Liz&egrave;ne &ndash; geschilderd met zijn eigen uitwerpselen. Daarbij moesten sommigen misschien wel even slikken&rdquo;, lacht hij. En dan die foto van &Eacute;ric Poitevin, uit zijn reeks paardenachterwerken. &ldquo;Waarom een half paard? Een kont, ja&hellip; maar tegen welke prijs?&rdquo;

<h3>Activiteiten, toeval en reizen</h3>
Eigenlijk is dit de collectie van een bedrijf. Eentje dat actief is in drie domeinen: mobiliteit (tankstations, carwashes, parkeerplaatsen ...), events en vastgoedontwikkeling. We kunnen de collectie zien als een investering uit eigen zak, goed voor enkele miljoenen sinds de broers ermee zijn gestart. &ldquo;Maar speculeren doen we niet&rdquo;, benadrukt Georges. Alles gebeurt zonder subsidies: archiveren, documenteren, voorstellen en de website beheren, en dat in een keiharde internationale context.&nbsp;
Georges, de oudste van de twee broers, blikt terug op het prille begin. &ldquo;Tijdens de po&euml;zieles op het jezu&iuml;etencollege Saint-Servais in Luik stelde pater Gu&eacute;rin voor dat enkele leerlingen na schooltijd kunstgeschiedenis volgden. Ik was zestien en met het clair-obscur van Caravaggio ging een compleet nieuwe wereld voor me open. Later leerde ik Luikse kunstenaars kennen: Daniel Fourneau, Jacques Liz&egrave;ne, Patrick Corillon, &Eacute;ric Duyckaerts en Jacques Charlier. Op een dag vroeg kunstcriticus Jacques Parisse me: &ldquo;Wil je Graindorge ontmoeten?&rdquo; Baron Fernand Graindorge was een verzamelaar en mecenas. Hij stond aan het hoofd van het Comit&eacute; voor Schone Kunsten van de Luikse afdeling van APIAW &ndash; een vereniging voor intellectuele en artistieke vooruitgang in Walloni&euml;, opgericht in 1943. Die ontmoeting verruimde hun spectrum. "Zo begon onze collectie. Dankzij Fernand Graindorge kon ik Ernst Beyeler in Bazel bezoeken, nog voor de oprichting van zijn stichting in 1982. En dat leidde me dan weer naar andere kunstenaars."
Stephan en Georges zijn de jongste van vijf broers. Niemand in de familie had ooit iets verzameld. Ze begonnen rond 1975 dan ook op eigen houtje en samen met het bedrijf breidde ook hun collectie uit. &ldquo;Na die start met Luikse kunstenaars reisde ik naar Duitsland en Itali&euml;. De collectie groeide mee." In het begin van de jaren &lsquo;90 werd ze voor het eerst tentoongesteld. Laurent Busine, toen directeur van het Palais des Beaux-Arts in Charleroi, organiseerde 'Portrait d'une collection d'art contemporain' met o.a. Gerhard Richter, Ben, Daniel Buren, Lucio Fontana, Thomas Ruff en de BMPT-groep (Buren, Parmentier, Mosset en Toroni). Daniel Fourneau uit Luik en Michel Fr&egrave;re (post-Cobra, overleden in 1999) behoorden tot hun eerste aankopen. Georges viel voor &ldquo;een kleine, grafische en architecturale Sol LeWitt &ndash; die ongetwijfeld naar mijn dochter, een architecte, zal gaan.&rdquo; (Yoko, Georges&rsquo; dochter, opende in 2014 een galerie in Luik, nvdr).
Later hielp het toeval een handje. Manette Repriels &ndash; een pionier die Sol LeWitt en het toen nog onbekende duo Gilbert &amp; George tentoonstelde &ndash; had haar galerie Vega tegenover het tankstation Pont Kennedy in Luik. Via galeriehouder Albert Baronian leerde Georges vervolgens de Arte Povera kennen en daarmee ook de Italianen Giuseppe Penone, Mario Merz, Gilberto Zorio en Michelangelo Pistoletto. Die vriendschap leidde in 1991 tot de opening van Espace Lulay in de (nu autovrije) rue Lulay in Luik. Daar exposeerden ze werk van o.a. Pistoletto en James Turrell.
&ldquo;In de jaren &rsquo;90 moesten we afscheid nemen van Amerikaanse kunstenaars als James Turrell en Donald Judd, die toen nog relatief onbekend waren&rdquo;, herinneren ze zich. "Werken die we voor 400.000 Belgische frank hadden gekocht, hebben we zo voor het dubbele van de hand gedaan. Vandaag zou je datzelfde bedrag in euro neertellen ..."
In 1999 ontdekte Georges Rothko, tijdens een overzichtstentoonstelling in het Mus&eacute;e d&rsquo;Art Moderne in Parijs. &ldquo;Ik werd opgeslokt door zijn wereld." In Bazel maakte hij kennis met Francis Bacon, bij Ernst Beyeler &ndash; &ldquo;de meester van de rode stipjes op verkochte werken, bedoeld om potenti&euml;le kopers nog enthousiaster te maken.&rdquo;
Al heel vroeg kocht hij een Richter, die in zijn ogen de grootste nog levende schilder moet zijn. &ldquo;Ik betaalde een miljoen Belgische frank, in Antwerpen, boven een elektrozaak! In de jaren &rsquo;90 had ik er zelf zo eentje moeten verkopen. Maar het leven is te kort om spijt te hebben.&rdquo;

<h3 style="text-align: justify;">Afrika en het publiek</h3>
Door een nieuwe speling van het lot werd hun verzameling uitgebreid naar Afrika, een continent waar Stephan beroepsmatig vaak vertoeft. In 2019 werd werk uit de collectie van de Congolese kunstenaar Sindika Dokolo in Bozar tentoongesteld, samen met werk van de Zuid-Afrikaanse Kendell Geers. Een jaar later overleed Sindika Dokolo onverwacht tijdens een duikongeval. &ldquo;Na zijn overlijden kwam Catherine Goffeau, die verantwoordelijk was voor zijn collectie, ons team versterken&rdquo;, vertelt Stephan. De broers richtten zich ook op hedendaagse Afrikaanse kunst, zoals deze Ancestors' Conference van El Anatsui uit Ghana. &ldquo;Ik zag zulke taferelen eerder al in Conakry, Guinee&rdquo;, voegt Stephan toe. Sinds eind 2023 is de collectie toegankelijk voor het publiek. De eerste scenografie is ontworpen door Georges en Catherine en wordt begin 2025 vernieuwd. De vzw Art et Fact zorgt voor publieksbemiddeling.
Tegelijkertijd hielp Stephan Uhoda, toen voorzitter van Li&egrave;ge Gestion Centre-Ville, bij het opstarten van 'Art au centre', een initiatief van de VZW Mouvement Sans Titre waarbij jonge curatoren en kunstenaars lege winkelramen in het stadscentrum omtoveren tot tentoonstellingsplekken. Sinds 2021 hebben ze ook White Cube, een vitrine in de drukke rue Saint-Paul &ndash; goed voor 70.000 passanten per week. Elke maand toont deze etalage een nieuw werk uit de collectie.
De groep moedigt het cre&euml;ren van kunst aan die verbinding maakt met de publieke ruimte. Een mooi voorbeeld is het werk van Daniel Buren voor het station Luik-Guillemins. Dat werd voor 65% gefinancierd via sponsoring door o.a. Eiffage, Ardent, de Nationale Loterij, Vranken-Pommery en Point Chaud.
De familienaam Uhoda vindt zijn oorsprong in Kroati&euml;: hun grootvader was geboren in Dalmati&euml; en emigreerde in 1925. Op de deur van het hoofdkantoor prijkt dan ook de passende plaquette: Consulat de Croatie. Sinds kort is Stephan Uhoda trouwens ereconsul van Kroati&euml; in Walloni&euml;. Het consulaat is ondergebracht in het hoofdkwartier van de groep. In 2026 plannen ze een evenement met Kroatische kunstenaars.

&ldquo;We houden van abstracte kunst &eacute;n van het leven&rdquo;, zegt Stephan. &ldquo;Mondriaan, de grootmeester van de geometrische abstractie, hield ten slotte ook van boogiewoogie en klassiek ballet.&rdquo;
Grote kunstenaars hoeven echt niet op elk vlak revolutionair te zijn.

<a href="https://www.uhodacollection.com/" target="_blank" rel="noopener">https://www.uhodacollection.com/</a>

De Uhoda-collectie: sinds 2023 stellen ze die open voor het grote publiek.

Recommended posts for you

Art & Culture

De niet te missen tentoonstellingen in België in 2025

Mode

Waarom de Lady Premier van Breitling momenteel het meest begeerde horloge is

Mode

Daphne Velghe staat op de cover van het nieuwe modenummer van L'OFFICIEL België

Travel

August: het droomverblijf voor wie even wil thuiskomen in Parijs

Food

Recept: Pumpkin Spice & Pecan Cake – het dessert dat naar nostalgie ruikt

Art & Culture

Waarom iedereen het heeft over de lichttentoonstelling van Kimy Gringoire in Gent

Art & Culture

De Titanic herrijst in Antwerpen in een adembenemende immersieve ervaring

Food

Recept: de Golden Pumpkin Latte, het gouden elixer van de herfst